Göbeklitepe'nin ne İslam’la, ne de Hazreti İbrahim’le ilgisi
var. Arkeoloji belgesellerindeki titizliğiyle bilinen TRT’nin Göbeklitepe
tanıtımında yaptığı yanlışlığı en kısa zamanda düzelteceği beklentisi hâkim...
(Mehmet Cenani Aykut, 06.01.2017)
Dünyanın en önemli arkeolojik buluntularından, 10
bin yaşındaki Göbeklitepe’nin kamuoyuna yanlış tanıtılması arkeologları
endişelendirdi. Arkeoloji belgesellerindeki titizliğiyle bilinen TRT’nin
Göbeklitepe tanıtımında yaptığı yanlışlığı en kısa zamanda düzelteceği
beklentisi hâkim.
TRT belgesel kanalında 3 Ocak’ta yayınlanan "Suların
Ateşin ve Taşların İmparatorluğu" adlı programa konu edilen Göbekli
Tepe’nin anlatımında yapılan bir yanlışlığın hızla yayılması, arkeologları
harekete geçirdi."Cazibe Merkezlerini Destekleme" programı
kapsamında yayınlanan söz konusu belgeselde Göbeklitepe’deki
kalıntıların 4 bin yıl önce yaşadığı bilinen Hz. İbrahim ve onun
kırdığı putlar ile ilişkilendirilmesinin çok büyük bir yanlış olduğunu belirten
arkeologlar, Göbeklitepe’nin Hz. İbrahim’den 6-7 bin yıl önce inşa
edildiğine dikkat çekiyorlar.
"Teolojik kaynakların verileriyle arkeolojik bulguları
değerlendirirken çok dikkatli olunmalı" uyarısında bulunan arkeolog
ve yayıncı Nezih Başgelen de, dün medyaya yansıyan ve ‘infiale yol
açtı’ dediği "Göbeklitepe hedef gösterildi" haberleri
için verdiği ve önemli bilgiler içeren röportajının tamamını kamuoyunun
bilgisine sunma gereği duydu.
TRT, Diyarbakır Valiliği ve Kalkınma Bakanlığı’nın bölgenin
hem ulusal hem de dış turizm için büyük potansiyel olduğunu anlatmak üzere
hazırladığı ve Göbekli Tepe'deki üzeri hayvan betimli dikilitaşlardan birinin
put olarak canlandırılarak tahrip edildiği belgesel, Aktüel Arkeoloji dergisi
tarafından da "fikirden, düşünceden ve tanıtımdan uzak
işler" olarak nitelendirildi. Dahası, bunun Göbekli Tepe’yi zor duruma
sokabileceği endişesi dile getirildi.
KÖTÜ NİYETLİ KİŞİLERİN BİLİNÇALTINA HİTAP EDEBİLİR
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan ve Göbekli Tepe’ye
ilişkin ayrıntılı bilgiler veren Nezih Başgelen, TRT belgeselindeki
anlatım şeklinin kötü niyetli kişilerin bilinçaltına hitap edebileceği ve kötü
sonuçlara neden olabileceği endişesini taşıdıklarını
belirterek, "Belgeselde yapılan yanlıştan ben dahil, Arkeoloji
dünyası ve bu konulara duyarlı tüm kültür insanları büyük rahatsızlık duyduk.
Orada Göbeklitepe dikilitaşlarının put olarak canlandırılması ve kırılmasının
da, Ortadoğu'daki şiddet bataklığında tarihi eserlerin başına gelenlerden
sonra, Göbeklitepe'deki eşsiz eserlerin geleceği için tehlike
yaratabileceğinden dolayı büyük endişe duyduk" dedi.
Başgelen, şu ana kadar Türkiye’de hiç bir arkeoloji
belgeselinde böylesi bir yanlış ya da yanlış anlaşılmalara sebep olabilecek bir
imaya rastlanmadığını da belirterek "Her şey son derece titizlikle
yapılageldi. Dileriz bu Göbekli Tepe ile ilgili yanlışlık da en kısa zamanda
düzeltilecektir. Teolojik kaynakların verileriyle arkeolojik bulguları
değerlendirirken çok dikkatli olunması gerekmekte" dedi.
FİKİRDEN, DÜŞÜNCEDEN VE TANITIMDAN UZAK İŞLERİN GÜNDEME
DÜŞMESİ ÜZÜCÜ
TRT belgeselinde dile getirilen; "Göbekli
Tepe'de yer alan heykellerin Hz. İbrahim'in babası Azer'in yapmadığını kim bize
söyleyebilir, ya da Hz. İbrahim'in kırdığı putların yer aldığı tapınağın
Göbekli Tepe olmadığını ileri sürebilir miyiz?" yorumunu web
sayfasından eleştiren Aktüel Arkeoloji Dergisi de, belgeselde söz konusu
tapınağın en önemli dikilitaşlarından biri olan.; Üzerinde tilki betiminin
bulunduğu T biçimli dikilitaşın kırılışının canlandırılmasını da eleştirerek
bunun ‘Göbekli tepeyi zor duruma düşürebileceğine dikkat çekiyor.’
Dergi, söz konusu belgeselde insanlık tarihinin en önemli
yapılarından biri olan Göbeklitepe'nin, Hz. İbrahim'in yıktığı putların yer
aldığı tapınak olabileceğini ima ettiğine dikkat çekerek, "Kültür ve
Turizm Bakanlığı büyük bir gayret ve çaba ile turizmin gelişmesi ve düşen
turizm potansiyelinin artırılması için çalışırken bu tür fikirden, düşünceden
ve tanıtımdan uzak işlerin gündeme düşmesi oldukça
üzücüdür" değerlendirmesinde bulundu.
GÖBEKLİTEPE 11 BİN YAŞINDA;
İSLAMİYET VE
HZ. İBRAHİMLE İLGİSİ YOK
Arkeolog Nezih Başgelen, Hz. İbrahim ile Göbekli Tepe’nin
hiç bir şekilde ilişkilendirilemeyeceğini belirterek şunları söyledi: "Teolojik kaynaklara göre günümüzden yaklaşık 4 bin yıl
önce yaşadığına inanılan Hz İbrahim, İslam açısından bir peygamber, Musevilik
ve Hıristiyanlık açısından ise ulu saygın din büyüğüdür. Tevrat 'a göre Nuh'un
soyundan gelen İbrahim'in Avram olan adı Tanrı tarafından "ulusların
babası" anlamına gelen Abraham olarak değiştirilmiştir. Yahudilerin onun
oğlu İshak soyundan geldiğine, diğer oğlu İsmail'in ise Hz Muhammed'in ve
Arapların ataları olduğuna inanılır. Kur'an'da birçok ayette ismi geçen
Hz.İbrahim Kabe'yi inşa etmesi, putperest babasıyla tartışması, atıldığı ateşte
yanmaması olaylarıyla İslam açısından bir Peygamber olarak kabul edilir.
Bilimsel yöntemlerle alınan sonuçlar çerçevesinde Göbekli Tepe şimdilik
günümüzden önce yaklaşık 11.800 - 10.400 yılları arasına
tarihlenmektedir."
Başgelen, 2014 yılında vefat eden kazı başkanı
Prof. Dr. Klaus Schmidt'in son araştırmalarına göre Göbeklitepe'de Dikilitaşlı
Dairesel Yapıların en erken kullanımının ‘Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’ın
A evresine’ yani yaklaşık olarak M.Ö 10.000 - 9000
öldüğünün bilimsel olarak ortaya konulduğuna dikkat çekiyor ve şu
bilgileri veriyor; "Prof. Schmidt, III. Tabaka'nın M,Ö 10. binyıla,
daha yeni tabakanın ise M.Ö 9. binyıla tarihlenmesi gerektiğini belirtmişti. En
erken tarihin alındığı D Yapısının M.Ö 10. binyıl ortalarında yapıldığı ve aynı
binyılın sonlarında terk edildiği raporlarda belirtilmişti" dedi.
GÖBEKLİTEPE ÇANAK ÇÖMLEKSIZ NEOLİTİK DÖNEMDE YAPILDI
Aktuel Arkeoloji Dergisi’nin Göbeklitepe’ye ilişkin verdiği
detaylı bilgiler şu şekilde: "Şimdiye dek keşfedilen en erken tarihli insan yapımı
kült mimarı, Şanlıurfa’nın 15 kilometrekuzeydoğusunda yer alan Göbekli
Tepe’de ortaya çıkmıştır. Günümüzden yaklaşık 10 bin yıl önce
bilinçli olarak toprakla doldurulmuş ve yükseltilmiş olan bu anıtsal yapılar,
son Buzul Çağının ardından, Çanak Çömleksiz Neolitik olarak adlandırılan
dönemde avcı-toplayıcı gruplar tarafından inşa edilmiştir.
Çanak çömleğin ortaya çıkışından bile daha erken tarihli
olan anıtsal yapılar, birbirlerine duvar ve şekiller ile bağlı T-biçimli
dikilitaşların içerisine yerleştirildiği dairesel duvarlar ile yapıların
merkezine yerleştirilmiş iki büyük boyutlu dikilitaştan oluşur. Yapıların tümü
belirli bir süre sonra bilinçli olarak toprakla doldurulmuş ve neredeyse bir
mezarı andırır biçimde kapatılmıştır. Çanak Çömleksiz Neolitik yerleşmeleri
genellikle, şu ve diğer kaynaklara yakınlık gibi elverişli çevresel faktörlerin
bulunduğu alanlara kurulurken, Göbekli Tepe bilinen en yakın şu kaynağından
oldukça uzak bir noktadaki dağ silsilesinin en yüksek noktasında kurulmuştur.
Diğer yandan, geniş bir alandan kolaylıkla fark edilebilen alan, çevreye hakim
konumuyla dikkat çekmektedir. Göbekli Tepe'nin, avcı-toplayıcı toplulukların değiş-tokuş
ve bağları güçlendirme amaçlarına hizmet eden düzenli toplantılar, kolektif
etkinlikler ve karşılıklı olarak düzenlenen şölenler için merkezi bir toplanma
yeri oluşturmak için bu noktada inşa edildiği düşünülmektedir."
Emine Karakitapoglu
***
YORUM, ELEŞTİRİ VE KATKILAR.
Hazreti İbrahim, öğretilere göre MÖ: 1900 yıllara
tarihlenebiliyor, semavi dinler ise Hz. Musa ve sonrası…
Göbekli Tepe MÖ. 10000 yılları olarak hesaplanıyor, yani
Hz. İbrahim’den yaklaşık 8000 yıl önceleri…
Bu bağlamda Hz. İbrahim ile Göbekli Tepe arasında
ilişki kurmak son derce anlamsız….İnsanlar
çevrelerini tanımaya başladıkları andan itibaren, şunu
sorgulamış olmalıdırlar, (DOĞUM VARSA, ÖLÜM VARSA
ONTOLOJİ İNSANLARI METAFİZİĞE YÖNLENDİRMEYECEK MİDİR?)
Sosyolojik açıdan ilk inanç
çıkışlarını buradan ele almak gerekecektir….
Altay Kültüründe de insanların TANRI DAĞLARI
olarak niteledikleri muhteşem dağ silsilesi
hatırlandığında MÖ. Binlerce yıl önceden bu
bölgelerde GÖK TANRI inancı ile
dağların yüksek yerlerinde ibadet eden insanlar (ATALARIMIZ)
için TRT anlayışına göre, TANRI DAĞLARI PUT
MU olacaktır? Arap kültürü içinde Emevi uydurmacaları
ile islam inancını yozlaştıran dar
görüşlere göre, çağın objektif
inançlarını bağdaştırmak mümkün değildir… TRT’in , böyle bir
Belgesel ile arkaik dönem bulgularını
akıl dışı şekilde yorumlaması
hayretle ve üzüntüyle karşılanmaktadır… Ergun Özgen
***
Mehmet Cenani Aykut : Kitabın Kapağından; "Çoğumuzun
bilinç altına kadar işlenen ve bir Batı Merkezli Tarih Projesi olan
"Türkler Anadolu'ya 1071 yılında gelmiştir" hipotezi artık geçerliliğini
tamamen yitirmiştir. Anadolu topraklarının Türklerin ikinci yurdu değil, tam
tersine birinci yurdu yani ana yurdu olduğu görüşü bilim insanları arasında
geçerlilik kazamaya başlamıştır." Göbekli Tepe ve Ön Türkler - Özgür Barış Etli - gecekitapligi.com
***
TÜRKLER, GÜNÜMÜZDEN 12 BİN YIL ÖNCE ANADOLU'DA
VARDILAR.
"TÜREKİYE" İSİMLİ DEVLET DE KURMUŞLARDI, GÖBEKLİ TEPE VE ÖNTÜRKLER "ŞAMANLARIN GÖKYÜZÜ TAPINAĞI" GÖK TANRI İNANCININ MUHTEMELEN ORTAYA ÇIKMIŞ OLABİLECEĞİ MEKAN İÇİNDE KIRGIZİSTAN’DAKİ TANRI DAĞLARININ (Ek Resim) ETEKLERİNDEN SONSUZLUĞUN MUHTEŞEM GÖRÜNTÜSÜNE BAKILDIĞINDA ÇAĞIN İNSANLARINCA KONU NASIL ALGILANABİLECEKTİR?... NEDEN BU DAĞLARA TANRI DAĞLARI DENİLMİŞTİR? ÜÇGEN ŞEKLİNDE BU GÖRÜNTÜ BETİMLENDİĞİ TAKDİRDE, NEDEN MUSKALARIMIZ BİLE ÜÇGEN ŞEKLİNDEDİR….KABENİN İSLAMİYET ÖNCESİ ÜSTÜNDEKİ ÖRTÜ ÜZERİNDE DE, NEDEN ÜÇGEN MOTİFLERİ BETİMLENMİŞTİR?.... TANRI DAĞLARININ KAİNATIN SONSUZLUĞUNU İŞARET EDEN MUHTEŞEM DOĞAL GÖRÜNTÜSÜNE, TRT ‘İN ANLAMSIZ YORUMUNA GÖRE PUTA TAPILAN YERLERMİ DEMEMİZ GEREKECEKTİR?... ATALARIMIZ, ON BİNLERCE YIL ÖTEDEN KAİNATIN SONSUZLUĞUNDA YÜCE YARADANI ARAMAYA BAŞLAMIŞTIR. Yazan: Özgür Barış ETLİ (gecekitapligi.com)
"TÜREKİYE" İSİMLİ DEVLET DE KURMUŞLARDI, GÖBEKLİ TEPE VE ÖNTÜRKLER "ŞAMANLARIN GÖKYÜZÜ TAPINAĞI" GÖK TANRI İNANCININ MUHTEMELEN ORTAYA ÇIKMIŞ OLABİLECEĞİ MEKAN İÇİNDE KIRGIZİSTAN’DAKİ TANRI DAĞLARININ (Ek Resim) ETEKLERİNDEN SONSUZLUĞUN MUHTEŞEM GÖRÜNTÜSÜNE BAKILDIĞINDA ÇAĞIN İNSANLARINCA KONU NASIL ALGILANABİLECEKTİR?... NEDEN BU DAĞLARA TANRI DAĞLARI DENİLMİŞTİR? ÜÇGEN ŞEKLİNDE BU GÖRÜNTÜ BETİMLENDİĞİ TAKDİRDE, NEDEN MUSKALARIMIZ BİLE ÜÇGEN ŞEKLİNDEDİR….KABENİN İSLAMİYET ÖNCESİ ÜSTÜNDEKİ ÖRTÜ ÜZERİNDE DE, NEDEN ÜÇGEN MOTİFLERİ BETİMLENMİŞTİR?.... TANRI DAĞLARININ KAİNATIN SONSUZLUĞUNU İŞARET EDEN MUHTEŞEM DOĞAL GÖRÜNTÜSÜNE, TRT ‘İN ANLAMSIZ YORUMUNA GÖRE PUTA TAPILAN YERLERMİ DEMEMİZ GEREKECEKTİR?... ATALARIMIZ, ON BİNLERCE YIL ÖTEDEN KAİNATIN SONSUZLUĞUNDA YÜCE YARADANI ARAMAYA BAŞLAMIŞTIR. Yazan: Özgür Barış ETLİ (gecekitapligi.com)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder